Podłoże „poruseństwa” chochołowskiego 1846 r. op. dr hab. Jerzy M. Roszkowski

 

 

Podłoże „poruseństwa” chochołowskiego 1846 r.

 

W XIX stuleciu była jeszcze żywa wśród chochołowian tradycja udziału ich przodków w wojnach prowadzonych przez króla Stefana Batorego i następnych monarchów polskich. Tu osiadł w pod koniec XVI stulecia Bartłomiej Kluska – żołnierz piechoty wybranieckiej. Za waleczność wykazaną w bojach z Moskwą, a zwłaszcza w bitwie pod Wielkimi Łukami (1580 r.), został on wynagrodzony sołtystwem w Chochołowie. 20 marca 1592 r. Zygmunt III Waza wydał na założenie tej wsi przywilej lokacyjny, a 6 czerwca 1595 r. zatwierdził Bartłomieja Kluskę, zwanego już „Chochołowskim”, jako sołtysa wsi i określił jego prawa.

Czytaj więcej...

Powstanie Chochołowskie

Powstanie chochołowskie jest chyba najmniej znanym ze wszystkich historycznych zrywów niepodległościowych Polaków. Najprawdopodobniej wynika to z jego lokalnego charakteru oraz z faktu, że trwało tylko jeden dzień.

Na Podhalu, zwłaszcza wśród działaczy nowotarskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego i Związku Podhalan, pamięć o bohaterach „małej ojczyzny”- ks. Michale Głowackim, ks. Józefie Leopoldzie Kmietowiczu, organiście Janie Kantym Andrusikiewiczu i innych wciąż jest żywa. Tym bardziej, że w Zakopanem, Chochołowie, Poroninie mieszkają ich potomkowie, którzy w kolejne rocznice wybuchu „poruseństwa” chochołowskiego spotykają się i wspominają. W 2006 roku w 160 rocznicę odbyła się w Poroninie konferencja popularno-naukowa poświęcona historycznej refleksji nad tamtymi wydarzeniami oraz postaciami, które odegrały tak znacząca rolę w 1846 roku. Dzieje własnego regionu mają w poznaniu historii znaczenie szczególne. Uświadamiają nam, że dzień dzisiejszy ma swe głębokie korzenie w czasie minionym, przybliżają ludzi w całej swej zwyczajności i codzienności, a jednocześnie niezwykłości, dzięki której zapisali się oni na kartach historii.

Geneza

Powstanie bywa różnie przedstawione przez historyków. Dostępne źródła są mocno rozproszone i nie ułatwiają jednoznacznej oceny wydarzeń. Pewne jest to, że niepodległościowy zryw mieszkańców Chochołowa i sąsiednich wiosek w 1846 roku, choć o marginalnym znaczeniu w kraju, pozostawił wiele w świadomości jej uczestników uczestników ich potomnych. Powstanie Chochołowskie miało być częścią kolejnego wielkiego powstania. Tak było przygotowywane, temu służyła z narażeniem życia powstańcza agitacja. Znany był termin zbrojnego wystąpienia, planowany przebieg, ustaleni przywódcy i spodziewane rozstrzygnięcia. Na skutek aresztowań i represji zaborców do wybuchu powszechnego powstania nie doszło. W Chochołowie znano natomiast ustalony termin - noc z 21 na 22 lutego i nikt wcześniejszych ustaleń nie odwołał. Przywódcami Chochołowskiej insurekcji byli dwaj działacze niepodległościowi: Jan Kanty Andrusikiewicz - miejscowy organista, i młody wikary - ks. Józef Leopold Kmietowicz. To oni obwieścili zebranym góralom wybuch powstania, przekonani, że dotyczy "całej polskiej ziemi".

Przebieg

W nocy z 21 na 22 lutego oddział uzbrojony w piki zajął kwaterę strażników skarbowych w Chochołowie, pobliską komorę celną, niewielkie koszary w Witowie oraz w poszukiwaniu broni odwiedził domy leśniczych w w Witowie i Kościeliskach. Powstańcy zdobyli broń i pieniądze, skonfiskowane poborcom celnym. Nikt nie ucierpiał, do oddziału przyłączył się Wojciech Lebiodki, jeden ze strażników skarbowych, a strażnicy graniczni z rozbrojonych koszar w Witowie, zadeklarowali przystąpienie do powstania, jeśli okaże się ono powszechne.

Bilans pierwszych godzin powstania był bardzo dobry: zdobyto broń palną i sieczną, pozyskano ludzi pieniądze z opłat celnych. Podobno z powodu wielkich śniegów do Chochołowa nie dotarła wiadomość o odwołaniu powszechnego powstania ani o tym, co działo się w innych częściach częściach Galicji.

Następnego dnia, w niedzielę, ks. Kmietowicz odprawił uroczystą sumę: wygłosił płomienne kazanie i poświęcił zdobytą broń. Mimo niedzieli rozpoczęły się przygotowania do powstania. Kowale przekuwali kosy na "sztorc", zbierano prowiant przygotowywano ubrania. Po południu chęć przystąpienia do powstania deklarowało już ponad trzystu górali z Chochołowa, Dzianisza, Witowa i Cichego. Zebranym w pobliżu wikarówki Andrusikiewicz i ks. Kmietowicz niestrudzenie wyjaśniali cele podjętych działań , tłumacząc jednocześnie, że udział w powstaniu jest dobrowolny i o żadnym przymusie nie może być mowy. Wieczorem zdecydowano, że jeszcze przed świtem oddział wyruszy w stronę Czarnego Dunajca. Wszystko układało się pomyślnie aż do późnej nocy.

Wtedy przeciwko powstańcom wyruszył z Czarnego Dunajca zbrojny oddział. Byli to strażnicy austriaccy wprowadzeni w błąd nieprawdziwymi informacjami o zamiarach chochołowian. Mieszkańcom Czarnego Dunajca tłumaczono, że głównym celem działań powstańców ma być rabunek i gwałt na czarnodunajczanach. Napastnicy zdążyli dotrzeć do centrum wsi, gdzie starli się z powstańcami, dowodzonymi przez Andrusikiewicza. Zjawił się również ks. Kmietowicz z krucyfiksem w dłoni. Według zachowanych relacji w walce nie wzięli udziału mieszkańcy Czarnego Dunajca, a w obliczu klęski strażników szybko się wycofali.

Starcie zbrojne przyniosło pierwsze straty: trzech zabitych i kilkunastu rannych, a wśród nich przywódcy - Jan Kanty Andrusikiewicz i ks. Józef Kmietowicz. Powstańcy odnieśli jednak sukces.

Schyłek

Poniedziałek nie przyniósł spodziewanej pomocy z innych stron regionu. Poza wystąpieniami w Poroninie i Szaflarach oraz "mobilizacji" w Odrowążu i Pieniążkowicach nic więcej się nie działo. Za to wśród walczących narastał niepokój, pojawiły niewątpliwości. Organizatorzy powstania schronili się w Cichem, zaś na Chochołów wyruszyła kolejna znacznie silniejsza wyprawa zaborców. Wystraszeni groźbą spalenia wsi i pozbawieni przywódców powstańcy złożyli broń, zaczęły się aresztowania i represje. W materiałach źródłowych można znaleźć dane o mniej więcej 150 powstańcach. Zachował się nawet "Wykaz osób - uczestników ruchu chochołowskiego aresztowanych aresztowanych i podejrzanych, zawierający 127 nazwisk. Aresztowanych przetrzymywano w Nowym Targu, potem w Nowym Sączu, wreszcie w twierdzach Kufstein i Spielberg.

Ks. Józef Kmietowicz został skazany na karę śmierci, zamienioną potem na 20 lat więzienia, Jan Andrusikiewicz otrzymał wyrok 15 lat. Wszystkich uwięzionych powstańców objęła w 1848 roku cesarska amnestia, dzięki której mogli wrócić do rodzinnych domów.

Podsumowanie

Powstanie Chochołowskie trwało krótko i miało ograniczony zasięg. Z militarnego punktu widzenia nie odegrało żadnej roli, organizacyjnie też nie było przygotowane najlepiej. Zapisało się jednak na zawsze w dziejach walki o wolność. Wydarzenia sprzed 161 lat pokazują także, jak łatwo można manipulować ludźmi, rysując przed nimi nieprawdziwe wizje bądź obiecując przysłowiowe "złote góry", jak uczyniono z mieszkańcami Czarnego Dunajca, kierując ich przeciwko chochołowianom.

Czas leczy rany i dziś o spreparowanym konflikcie dwóch podhalańskich wsi przypomina tylko figura św. Jana Nepomucena na skraju Chochołowa. Ponoć na pamiątkę tamtej interwencji stoi odwrócona tyłem do Czarnego Dunajca. Jest jeszcze jeden trwały ślad tamtych wydarzeń - pamiątkowy obelisk poświęcony pamięci bohaterów powstania, przy którym co roku odbywają się rocznicowe uroczystości. Pomnik został odsłonięty w 1966 roku w 125 rocznicę powstańczego zrywu.

Zdjęcia archiwalne i współczesne

Serdecznie dziękujemy firmie Fotokreator Robert Szcząchor za przygotowanie i opracowanie tej prezentacji.

Galerie z obchodów rocznicy

2010

164 Rocznica Powstania Chochołowskiego

Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010
Rok 2010
Rok 2010 Rok 2010

2011

165 Rocznica Powstania Chochołowskiego

2012

166 Rocznica Powstania Chochołowskiego

Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012
Rok 2012
Rok 2012 Rok 2012

2013

167 Rocznica Powstania Chochołowskiego

Otwarcie sali gimnastycznej przy SP im. Powstańców Chochołowskich w Chochołowie 21.02.2013.

167. ROCZNICA „PORUSEŃSTWA". W tym upamiętnianiu uczestniczyła cała gmina, także i goście z dalsza. Chochołów obchodził 167. rocznicę „poruseństwa", a od długiego czasu w przygotowania zaangażowana była cała lokalna społeczność.

Dwadzieścia kilka pocztów sztandarowych z oddziałów Związku Podhalan w Chochołowie, Witowie, Dzianiszu, okolicznych OSP, także z PTTK – wymaszerowało sprzed Szkoły Podstawowej do kościoła. Mszy przewodniczył i homilię głosił biskup Grzegorz Ryś, wspominając m.in. na „Słowo, które ma moc w naszym życiu".

W kościele również odbył się koncert pieśni patriotycznej, z którym przyjechali do Chochołowa uczniowie i nauczyciele Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia w Nowym Targu. Duże wrażenie wywarły na słuchaczach rozbrzmiewające w świątynnych murach: „Bogurodzica", „Hej, strzelcy wraz", „Warszawianka", „Pieśń konfederatów barskich", na koniec - „Rota". Zespół wokalny śpiewał pod kierunkiem Ewy Kowalczyk, akompaniowała Joanna Zmarz, przyjechała z uczniami także dyrektor Marta Łapczyńska.

Po mszy delegacje składały wiązanki pod pomnikiem powstania chochołowskiego. Przemowy zastąpiła chwytająca za serce recytacja wiersza „Chochołowianie", w wykonaniu Marii Łaś.

Na budynku dawnej szkoły (teraz biblioteki) odsłonięto drewnianą tablicę (ufundowaną przez gminę) dla uczczenia patriotycznej pieśni „Góralu, czy ci nie żal...", która bynajmniej nie jest pieśnią biesiadną, tylko poważnym, hymnicznym utworem.
Towarzysząca powstaniu tej pieśni historia jest tak, że Michał Bałucki – pisarz i komediopisarz doby pozytywizmu, w 1863 r. dostał się do krakowskiego więzienia św. Michała. Tu przyszło mu dzielić celę z chochołowskim góralem, którzy przedzierał się do powstania. Jego opowieść stała się kanwą pieśni „Góralu, czy ci nie żal?...", którą stworzył wzruszony literat. Przywracanie godności tej pieśni zaczęło się od pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do ojczyzny, kiedy śpiewano ja Papieżowi na pożegnanie.

Tłumnie, z akompaniamentem góralskiej muzyki wykonana pieśń Michała Bałuckiego rzeczywiście brzmiała dostojnie. Przyczynił się do tego i Waldemar Domański – dyrektor Muzeum Piosenki Polskiej w Krakowie, przywiózłszy pół tysiąca folderów z tekstem.

Uczestnicy obchodów przemaszerowali potem do szkoły, gdzie biskup Ryś zaczął od poświęcenia Sali gimnastycznej, oddanej do użytku w styczniu, a budowanej gminnym sumptem. Na poddaszu udało się jeszcze wygospodarować miejsce dla pięknej sali komputerowej z 20 stanowiskami.

Rzekli wtedy słowo wójt Józef Babicz, dyrektor szkoły – Stanisław Chowaniec, sołtys Kazimierz Marduła, przewodnicząca rady Beata Palenik, szefowa delegatury małopolskiego Kuratorium Oświaty w Nowym Targu – Bożena Bryl, emerytowany proboszcz ks. kanonik Władysław Kos, Andrzej Masny – zasłużony działacz sportowy i społeczny (rocznik 1931).

Dyrektor szkoły mówił o trzech filarach, na których oparty jest Chochołów. Czyli o tradycji patriotycznej idącej z królewskich nadań za udział w wojnie z Moskwą i świadomości, że powstanie chochołowskie było „naszym powstaniem"; o osobie ks. Wojciecha Blaszyńskiego (1806 – 1866) - prekursora Nowej Ewangelizacji i apostolstwa świeckich, założyciela ruchu „sidziniarek", także budowniczego kościoła oraz o tradycjach sportowych. Wszak tu jeszcze przed wojną startowali narciarze w prawdziwych zawodach, jest kilkunastu uczestników Mistrzostw Świata, są sportowcy z trzech olimpiad. A niektórzy uczniowie już startują w zawodach rangi ogólnopolskiej.

Na przenośnej, zakupionej przez gminę scenie, uczniowie mogli zainscenizować przygotowywane z poświęceniem widowisko. Scenografię – własnego pomysłu - tworzyli nauczyciele przez dwa tygodnie, „dniami i nocami". Zabawna akcja osnuta była wokół różnych wersji „Romea i Julii" oraz szkodniczej, diabelskiej roboty i przywracania porządku przez anielskie moce.

Przed sceną natomiast podziw i zaciekawienie budziła pochylnia do imitacji skoków narciarskich. Skoki i salta przeplatały się z góralskimi występami. Konferansjerkę prowadził chochołowianin - Andrzej Stanek-Kois. Władysław Domański, przypomniawszy historię pieśni, której bohater do dziś nie jest znany z imienia i nazwiska (ale poszukiwany usilnie), zaproponował, by cała sala wykonała „Góralu, czy ci nie żal..." na stojąco. Moment był to podniosły.

Kto złożył datek na rozwój szkoły i rozwój sportu – dostawał pamiątkowy długopis.

Koło Związku Podhalan Nr 43 z Ameryki przysłało do rodzinnej wsi 3 tysiące dolarów w 167. Rocznicę „poruseństwa". Za te pieniądze szkoła chce zbudować na ścianie wschodniej pierwszą w gminie ściankę wspinaczkową. Obchody wsparły natomiast Bank Spółdzielczy i Wspólnota Ośmiu Wsi.

Uroczystości skończyły się przy wspólnym stole. Gospodynie wydały ponad 300 obiadów, rodzice ciast napiekli tyle, że jeszcze na drugi dzień będzie się nimi karmić szkolna dziatwa.

Co ważne – imienne zaproszenie na uroczystości dostał każdy dorosły mieszkaniec wsi.
Dopełnieniem wszystkiego były trzy wystawy: Chochołów dawniej i dziś w fotografii historycznej i współczesnej (12 metrów tablic ze zdjęciami); Nasi sportowcy i ich osiągnięcia (zarówno w sporcie zarówno amatorskim, jak i zawodowym) oraz ekspozycja starego sprzętu, pozyskanego wyłącznie od miejscowych.

Ciekawostką tej trzeciej wystawy są najdłuższe narty skokowe świata, własność Jaśka Zięby (180 cm wzrostu), który właśnie dobija się do kadry narodowej.

Tekst: ANNA SZOPIŃSKA

Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013
Rok 2013
Rok 2013 Rok 2013

2014

168 Rocznica Powstania Chochołowskiego

Z okazji 168 rocznicy Powstania Chochołowskiego w naszej szkole odbyła się uroczystość przypominająca to wydarzenie. W kościele parafialnym pod wezwaniem św. Jacka odprawiona została Msza św. w intencji powstańców chochołowskich. Następnie pod pomnikiem upamiętniającym t o wydarzenie złożono wieńce przez przedstawicieli szkoły, Gminy Czarny Dunajec, Gminy Kościelisko, Związku Podhalan oraz organizacji i stowarzyszeń związanych z Chochołowem.

Potem zaproszeni goście mogli uczestniczyć w części artystycznej przygotowanej przez uczniów naszej szkoły pt.: ”Sąd”.

Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie
Powstanie Chochołowskie Powstanie Chochołowskie

2015

169 Rocznica Powstania Chochołowskiego

2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego ...
2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj 2015.02.22 169 Rocznica Powstania Chochołowskiego fot. Piotr Duraj

Ksiądz Józef Leopold Kmietowicz

Urodził się w Starym Sączu 14 listopada1819 roku. Miał dwóch braci i siostrę, która wstąpiła do klasztoru ss. Klarysek. Kmietowiczowie bardzo dbali o staranne wykształcenie dzieci. Po maturze Józef Leopold podjął studia z zakresu filozofii w Kolegium Pijarów w Podolińcu. Mimo wątłego zdrowia udało mu się ukończyć czteroletnie studia teologiczne i wiosną 1843 roku otrzymał z rąk biskupa Józefa Grzegorza Wojtarowicza święcenia kapłańskie. Został skierowany do parafii do Dobrej koło Limanowej, gdzie objął posadę wikariusza .

Czytaj więcej...

Jan Kanty Andrusikiewicz

Urodzony w 1815 r., syn organisty w Gdowie w obwodzie bocheńskim. Jako szesnastoletni chłopak wziął udział w powstaniu listopadowym, a po jego upadku wrócił do Galicji gdzie był organistą i nauczycielem w Staniątkach i w Rychwałdzie. W 1834 r. przybył do Chochołowa mianowany organistą i nauczycielem szkółki parafialnej. W ciągu 12 lat rozwinął żywą działalność społeczną i oświatową. Jego własna biblioteka, licząca 700 książek, służyła całej ludności miejscowej. Równocześnie prowadził bez żadnego wynagrodzenia chłopom proces z baronem Borowskim, pisał im prośby i skargi. Był to typowy "burzyciel" chłopów, broniący ich przed uciskiem, pomagający im w walce z wyzyskiem obszarnika.

Czytaj więcej...

Ksiądz Michał Głowacki

Ks. Michał Stanisław Głowacki ”Świętopełk” (1804-1846) był jednym z głównych organizatorów powstania narodowego na Podhalu, które przeszło do historii jako powstanie chochołowskie. W jego wyniku został aresztowany i zmarł w nowosądeckim więzieniu.

Michał Głowacki już jako gimnazjalista posiadał kilkusettomowy księgozbiór, który zawierał zakazane książki historyczne i literaturę piękną, będące wówczas narzędziem obrony przed utratą tożsamości narodowej. Udostępniając swe skarby kolegom w germanizujących gimnazjach w Tarnowie i w Nowym Sączu, chcąc nie chcąc prowadził pośród nich działalność narodową.

Czytaj więcej...

Jan Krzeptowski - Sabała

Sabała

Góral podhalański, żył w latach 1809-1894, słynny ludowy gawędziarz, muzykant i myśliwy. Pochodził z arystokratycznej rodziny zakopiańskiej Gąsieniców, po przodkach swoich odziedziczył rozum życiowy, sztukę pożycia z ludźmi, zmysł praktyczny, towarzyskość.

Czytaj więcej...

Chochołowianie

Cas wiekem chlepnon kie Andrusikiewicz z Kmietowiczem chłopami zrusoł.
Siekierke zaostrzyli o turnice piórkaci!
Mineno kiela roków – po nich pośli inksi w Holach zadudrani zakopani w ziem.
Na ostrzycy ciupag nieśli zośpiew wolnych dni skrzesany o więźbe grań strusony krwiom.
Ocy poleł gniew.
….. woniali dymek z Oświęcimia… Zbyrkali re cioskami w Gross-Rosen, Dachau, Mautchausen,Ravensbruck
jak kiejsi w Spielbergu, Kufsteinie, Wiśnicu
śli przetrzećpyrć ślebodzie a śnimi hyr!

Podhalanie!

Podhalanie! Kiedy mgła wstydu zakryła nam oczy,
a honor zdarty na strzępy, wstają z grobowych pomroczy
legendy naszej zastępy
Chochołowianie….
I choćto już tele roki…. Wspominamy ich:
Nasi – i kłoniąc głowy
Ludzie…

Chochołowscy

Dźwigają się na mogile darnie
Przeszło pół wieka spokojne,
I Oni powstają wej harnie
Tacy, jak szli na wojnę...

I cóż, że ludzie pomniejsi
Padają: pogineni!
Kie oto, duchem groźniejsi,
Żywo przed nami zjawieni...

Jeszcze pewniejsi w swych ruchach,
Mocniejsi w swym zapale,
Albowiem w czystych już duchach
Jawią się i we chwale.

Co ziemskie, z Nich opadło,
A co wieczyste, ostało —
Jakieś gromadne Widziadło
Zmartwychwstające Chwałą.

Widzim: w bojowym ordynku
Idą po śnieżnej grudzy —
Kmietowicz z krzyżem w ręku,
Dalej Zych, Kois i drudzy ...

Wszyscy, których imiona
Sława podała pamięci –
Z grobów darń odrzucona
I oni już ocknięci.

Cóż bowiem mogilne leże
Onemu, co nie umiera?
Kto ginie za Sprawę w ofierze,
Temu się żywot otwiera.